Badanie jest metaanalizą szeregu badań klinicznych polegających na pomiarach poziomu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 we krwi krążącej u osób z chorobami układu krążenia, pod kątem śmiertelności.

Analiza obejmowała ogółem 42,466 osób, z czego 15,720 osób zmarło w okresie follow-up.

Średni wiek uczestników badania to 65 lat (od 50 do 81 lat).

Wśród całej grupy, 55% to były kobiety (chociaż w poszczególnych badaniach proporcja ta wahała się od 0 do 100%), a średnia długość okresu follow-up to 16 lat (od 5 do 32 lat).

Wyniki:

W przypadku ryzyka ogólnej śmiertelności, istotnie statystycznie związane były z nim poziomy EPA, DPA, DHA, i EPA+DHA. Porównując najwyższy poziom tych parametrów do najniższego, wiązały się one ze zmniejszeniem ryzyka śmiertelności ogólnej o 15 – 18%. Takiego związku nie zaobserwowano dla kwasu α-linolenowego (ALA).

Podobnie sytuacja wyglądała w przypadku śmiertelności związanej z konkretnymi jednostkami chorobowymi. ALA nie był związany z redukcją takiego ryzyka w żadnej z badanych chorób.

Długołańcuchowe kwasy wielonienasycone omega-3 EPA, DPA i DHA wykazały natomiast odwrotną korelację do śmiertelności spowodowanej przez choroby układu krążenia, nowotwory, a także do śmiertelności z innych przyczyn.

Znaczenie:

Wyniki badania jasno wskazują, że zwiększenie podaży długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych EPA, DPA, DHA omega-3 przyczynia się znacząco do ograniczenia śmiertelności o różnym podłożu. Co ciekawe, uzyskane wyniki mieszczą się w granicach trendu liniowego. Oznaczać to może, że im większe spożycie tych kwasów tłuszczowych, tym większe korzyści dla Organizmu.

Inaczej jednak sytuacja wygląda w przypadku podaży samego kwasu EPA, którego nawet niewielkie spożycie daje silny efekt, ale zależność ta zanika przy wyższych porcjach (Rysunek 1).

Jednocześnie, wszystkie zaobserwowane efekty nie są związane z ilością kwasu α-linolenowego (ALA) we krwi. Jest to kwas omega-3 pochodzenia roślinnego, który sam w sobie szybko ulega procesom produkcji energii (jak inne tłuszcze), a korzyści zdrowotne jego spożycia wynikają głównie z możliwości jego przekształcenia do wyższych kwasów tłuszczowych omega-3: EPA, DPA, DHA. Badanie to idealnie obrazuje jak kluczowe jest dostarczanie do Organizmu odpowiedniej ilości właśnie tych wyższych kwasów tłuszczowych omega-3, których jedynym źródłem są ryby, owoce morza, a także wysokogatunkowe oleje rybie o wysokiej zawartości przede wszystkim kwasu DHA.

Rysunek 1. Zależność poziomu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w krwi krążącej od ogólnego ryzyka śmierci.

Źródło:

Harris WS, Tintle NL, Imamura F, Qian F, Korat AVA, Marklund M, Djoussé L, Bassett JK, Carmichael PH, Chen YY, Hirakawa Y, Küpers LK, Laguzzi F, Lankinen M, Murphy RA, Samieri C, Senn MK, Shi P, Virtanen JK, Brouwer IA, Chien KL, Eiriksdottir G, Forouhi NG, Geleijnse JM, Giles GG, Gudnason V, Helmer C, Hodge A, Jackson R, Khaw KT, Laakso M, Lai H, Laurin D, Leander K, Lindsay J, Micha R, Mursu J, Ninomiya T, Post W, Psaty BM, Risérus U, Robinson JG, Shadyab AH, Snetselaar L, Sala-Vila A, Sun Y, Steffen LM, Tsai MY, Wareham NJ, Wood AC, Wu JHY, Hu F, Sun Q, Siscovick DS, Lemaitre RN, Mozaffarian D; Fatty Acids and Outcomes Research Consortium (FORCE). Nat Commun. 2021 Apr 22;12(1):2329. doi: 10.1038/s41467-021-22370-2. PMID: 33888689; PMCID: PMC8062567.