Marezyny, pochodne kwasu dokozaheksaenowego (DHA) omega-3, stanowią nowy element rodziny endogennych mediatorów przeciwzapalnych i prowygaszających ostry stan zapalny („proresolving lipid mediators”; Deng i wsp., 2014). Do tej pory naukowcom udało się zidentyfikować 2 typy marezyn należących do tej grupy związków – marezynę 1 (MaR1) oraz 2 (MaR2) (Serhan i wsp., 2014). Aktywność biologiczna marezyny 1 (MaR1) obejmuje wielokierunkowe działania prowadzące do ograniczenia nagromadzania się leukocytów w obszarze zapalenia, w wyniku stymulacji aktywności fagocytarnej makrofagów. Sądzi się, że MaR1 działa przez swoisty receptor, różny od receptorów rezolwin i protektyn (pozostałych członków dużej rodziny związków wygaszających zapalenie), którego jeszcze nie zidentyfikowano (Nowak, 2010). Wyniki najnowszych badań analizujących wpływ marezyn na regulację mechanizmów przeciwzapalnych pokazują istotną rolę tych substancji w zapobieganiu rozwoju wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. W badaniach na modelu mysim, organizm wykorzystując MaR1 poprzez zmniejszenie syntezy mediatorów zapalenia (IL-1β, TNF-α, IL-6, IFN-γ) oraz obniżenie ekspresji genu aktywnego w procesie zapalnym - ICAM-1 (koduje białka odpowiedzialne za adhezję leukocytów i migrację monocytów) prowadził do zmniejszenia przewlekłego stanu zapalnego.
W doświadczeniach in vitro z wykorzystaniem ludzkich makrofagów pochodzenia szpikowego, stymulowanych lipopolisacharydem (LPS) wykazano, że MaR1 zmniejsza migrację neutrofilii, obniża syntezę reaktywnych form tlenu oraz produkcję cytokin prozapalnych. Dodanie tej substancji do medium hodowlanego wiązało się ze stymulacją receptora wiążącego mannozę, który pełni ważną rolę w nieswoistej odpowiedzi immunologicznej (rozpoznaje substancje na powierzchni gram-dodatnich i gram-ujemnych bakterii, drożdży i niektórych wirusów, w efekcie pobudzając ich usunięcie).
Uważa się, że korzystny wpływ MaR1 na wygaszanie stanu zapalnego jelita jest związany z hamowaniem ścieżki sygnalizacyjnej NF-αB, zmniejszeniem wydzielania substancji prozapalnych oraz zwiększeniem działania immunosupresyjnego makrofagów.
Podsumowanie:
Wyniki powyższych badań potwierdzają tezę, iż regularne dostarczanie organizmowi człowieka odpowiedniej ilości niezbędnych substancji budulcowych i prekursorowych jakimi są nnkt EPA i DHA omega-3 (naturalne związki pełniące rolę substratu, genetycznie niezbędnego, z którego w wyniku przemian biochemicznych powstają liczne substancje przeciwzapalne) umożliwia organizmowi syntezę odpowiedniej ilości lipidowych mediatorów przeciwzapalnych, m.in. marezyn, które skutecznie wygaszają stan zapalny, przywracając homeostazę.
- Deng B, Wang CW, Arnardottir HH, Li Y, Cheng CY, Dalli J, Serhan CN. Maresin biosynthesis and identification of maresin 2, a new anti-inflammatory and pro-resolving mediator from human macrophages. PLoS One. 2014, 9(7): e102362.
- Serhan CN, Dalli J, Colas RA, Winkler JW, Chiang N. Protectins and maresins: New pro-resolving families of mediators in acute inflammation and resolution bioactive metabolome. Biochim Biophys Acta. 2014 (In press).
- Nowak J. Przeciwzapalne „prowygaszeniowe” pochodne wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega 3 i omega 6. Postępy Hig Med Dosw. 2010, 64:115-132.
- Marcon R, Bento AF, Dutra RC, Bicca MA, Leite DF, Calixto JB. Maresin 1, a proresolving lipid mediator derived from omega-3 polyunsaturated fatty acids, exerts protective actions in murine models of colitis. J Immunol. 2013, 191(8):4288-98.