Cukrzyca ciążowa, która dotyka około 5% ciężarnych na całym świecie, wiąże się z upośledzoną tolerancją glukozy oraz insulinoopornością. Może prowadzić do wystąpienia szeregu powikłań, zarówno dla matki: zwiększone ryzyko poronień i stanu przedrzucawkowego, konieczność rozwiązania ciąży drogą cięcia cesarskiego, 7-krotnie zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 po zakończeniu ciąży, jak i dla płodu: makrosomia, wystąpienie wad wrodzonych, hipoglikemii bądź hiperbilirubinemii.

Naukowcy z Iranu przeprowadzili randomizowane, kontrolowane placebo, podwójnie zaślepione badanie kliniczne, w którym analizowali, jak suplementacja witaminy D i/lub wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WKT) omega-3 wpływa na parametry stanu zapalnego (który uważany jest za jeden z czynników odpowiadających za rozwój ciążowej insulinooporności) i stresu oksydacyjnego (indukowanego przez podwyższony poziom glukozy).

Dodatkowo sprawdzano, czy suplementacja wspomnianych substancji wpływa na częstotliwość występowania hiperbilirubinemii u noworodków i długość ich hospitalizacji.

Do badania włączono 120 kobiet w 24–28 tygodniu ciąży, w wieku 18–40 lat, u których nigdy wcześniej nie zdiagnozowano cukrzycy. Kobiety zostały losowo przydzielone do jednej z czterech następujących grup:

  • 1 – WKT omega-3 w dawce 1000 mg dwa razy dziennie (w tym 360 mg EPA i 240 mg DHA) + placebo witaminy D;
  • 2 – 50 000 IU witaminy D raz na dwa tygodnie + placebo WKT omega-3;
  • 3 – 50 000 IU witaminy D + WKT omega-3 w dawce 1000 mg dwa razy dziennie (w tym 360 mg EPA i 240 mg DHA);
  • 4 – placebo witaminy D + placebo WKT omega-3.

Interwencja żywieniowa trwała 6 tygodni.

Wykazano, że u kobiet, które przyjmowały zarówno witaminę D, jak i WKT omega-3, poziom białka hs-CRP, będącego bardzo czułym markerem stanu zapalnego, spadł o 2 mg/l (w grupie pierwszej o 1,3 mg/l, w drugiej o 0,8 mg/l, natomiast w czwartej wzrósł o 0,9 mg/l). Zmianie uległy również parametry wskazujące na odpowiedź organizmu na stres oksydacyjny: poziom MDA (dialdehyd malonowy, będący wskaźnikiem procesu utleniania lipidów) zmalał o 0,5 μmol/l (w grupie pierwszej o 0,3 μmol/l, w drugiej o 0,2 μmol/l, a w czwartej wzrósł o 0,5 μmol/l), a całkowita pojemność antyoksydacyjna osocza (TAC, ang. total antioxidant capacity) wzrosła o 92,1 mmol/l (w grupie pierwszej o 88,4 mmol/l, w drugiej o 55,1 mmol/l, a w czwartej o 1 mmol/l). Ponadto w grupie trzeciej zdecydowanie rzadziej występowała hiperbilirubinemia u noworodków (u 10% niemowląt, podczas gdy w grupie pierwszej u 33%, w drugiej u 20%, a w czwartej u 40%), tym samym skróceniu uległ czas hospitalizacji. Interwencja żywieniowa polegająca na suplementowaniu WKT omega-3 i witaminy D nie wpływała natomiast na inne parametry położnicze, takie jak odsetek cięć cesarskich, odsetek ciąż zakończonych przed terminem, masa ciała noworodków czyli liczba otrzymanych punktów w skali Apgar.

Reasumując, uzupełnianie codziennej diety kobiet ciężarnych, zwłaszcza tych, u których stwierdzono cukrzycę ciążową, o witaminę D i WKT omega-3, powinno być bezwzględnie zalecane. Tak prowadzona interwencja żywieniowa ogranicza rozwój insulinooporności, chroni przed szkodliwymi skutkami hiperglikemii i korzystnie wpływa na zdrowie nowonarodzonych dzieci.

  1. Źródło: Razavi M., Jamilian M., Samimi M., Afshar Ebrahimi F., Taghizadeh M., Bekhradi R., Seyed Hosseini E., Haddad Kashani H., Karamali M., Asemi Z. The effects of vitamin D and omega-3 fatty acids co-supplementation on biomarkers of inflammation, oxidative stress and pregnancy outcomes in patients with gestational diabetes. Nutr Metab (Lond) 2017, 14:80.

Dodaj komentarz