Według raportu Państwowego Zakładu Higieny bezpłodność dotyka już 1,5 mln par w Polsce. Dane światowe wykazują, że z problemem tym zmaga się 10 –15% heteroseksualnych małżeństw. Mimo znaczącego rozwoju technik wspomagania rozrodu statystyki te od wielu lat pozostają na niezmienionym poziomie. Najnowsze badania udowadniają, że receptą na trudności z zajściem w ciążę są kwasy omega-3.

Naukowcy z Uniwersytetu w Illinois oceniali wpływ kwasów omega-3 na płodność męskich osobników myszy. W eksperymentach wykorzystano zwierzęta, u których na skutek mutacji nie powstawał kwas DHA. Myszy te okazały się niepłodne, produkowane przez nie plemniki miały nieprawidłowy kształt i zaburzoną zdolność poruszania się. Wprowadzenie do diety zwierząt produktów bogatych w kwasy omega-3 całkowicie przywracało płodność. W warunkach wysokiej dostępności kwasu DHA powstające plemniki były prawidłowe pod względem morfologicznym i biochemicznym. ¹

Z każdym rokiem rośnie średni wiek, w którym kobiety decydują się na dziecko. Choć zmiany te spowodowane są czynnikami społeczno-ekonomicznymi, zegar biologiczny jest nieubłagany. Dane wskazują, że powyżej 30 roku życia zdolność kobiet do zajścia w ciążę drastycznie maleje. W tym świetle wyniki badań naukowców z Bostonu są tym bardziej interesujące. Wykazali, że dieta oparta na produktach bogatych w kwasy omega-3 znacząco wydłuża okres sprawności czynnościowej jajników i warunkuje powstawanie prawidłowych komórek jajowych, wolnych od aberracji chromosomowych. Przeciwnie jest w przypadku pokarmów o wysokiej zawartości kwasów omega-6, które negatywnie wpływają na płodność. Kwasy omega-3 nie tylko więc wydłużają okres, w którym kobieta może starać się o dziecko, ale też zwiększają szanse na urodzenie zdrowego potomstwa. ²

Badania innych zespołów przybliżyły mechanizm, dzięki któremu kwasy omega-3 wydłużają okres rozrodczy. Naukowcy z Uniwersytetu w Kolorado przyjrzeli się zależności między suplementacją kwasów EPA + DHA a poziomem hormonu folikulotropowego (FSH). Wykazano, że stosowanie 4 g kwasów EPA + DHA dziennie istotnie obniża poziom FSH. Jest to tożsame z wydłużaniem okresu płodności, ponieważ wzrost poziomu FSH notuje się w okresie menopauzy [3]. W innym badaniu z kolei wykazano, że utrzymanie w organizmie prawidłowych poziomów EPA i DHA zwiększa liczbę komórek prekursorowych oocytów, a tym samym wydłuża okres płodności, na skutek hamowania mechanizmów zapalnych. ⁴

W świetle powyższych badań dieta bogata w kwasy tłuszczowe EPA i DHA omega-3 (ryby, owoce morza), a także ich odpowiednia suplementacja są niezwykle istotne w okresie rozrodczym. Niestety, jak pokazują statystyki, tylko niewielki odsetek społeczeństwa przyjmuje odpowiednie ilości EPA + DHA. Tym samym osoby te nie tylko zwiększają ryzyko zachorowania na wiele groźnych schorzeń, ale, w kontekście reprodukcji, zmniejszają szanse na zajście w ciążę, jej donoszenie i urodzenie zdrowego dziecka.

1. Roqueta-Rivera M., Stroud C.K., Haschek W.M., Akare S.J., Segre M., Brush R.S., Agbaga M.P., Anderson R.E., Hess R.A., Nakamura M.T. Docosahexaenoic acid supplementation fully restores fertility and spermatogenesis in male delta-6 desaturase-null mice, J Lipid Res, 2010, 51(2), 360­­­­-367.
2. Nehra D., Le H.D., Fallon E.M., Carlson S.J., Woods D., White Y.A., Pan A.H., Guo L., Rodig S.J., Tilly J.L., Rueda B.R., Puder M. Prolonging the female reproductive lifespan and improving egg quality with dietary omega-3 fatty acids, Aging Cell, 2012, 11(6), 1046-1054.
3. Al-Safi Z.A. Liu H., Carlson N.E., Chosich J., Harris M., Bradford A.P., Robledo C., Eckel R.H., Polotsky A.J. Omega-3 Fatty Acid Supplementation Lowers Serum FSH in Normal Weight But Not Obese Women, J Clin Endocrinol Metab, 2016, 101(1), 324-333.
4. Skaznik-Wikiel M.E., Swindle D.C., Soderborg T.K., Friedman J.E., Polotsky A.J. Increased tissue omega-3 to omega-6 fatty acid ratio results in improved markers of ovarian reserve and altered systemic cytokines, Fertility and Sterility, 2016, 106(3), e121.